Porselen Laminalar ( Laminate Veneer Kuronlar)
Porselen laminate veneer kuronlar, genellikle dişin ön yüzü ile sınırlı kalan çok ince porselen tabakalardır. Diş renginde, şeffaf ya da opak renk seçenekleri olan, yapışma kuvveti yüksek yapıştırıcılarla yapıştırılırlar. Dişte kırık, aşırı madde kaybı, renk değişikliği ya da dişin konumunu değiştirme gerekçeleriyle uygulandığı gibi, tam bir gülüş değişikliği amaçlanarak da, hasta güldüğünde görünen diş sayısı kadar dişe de uygulanabilir. Bu işleme günümüzde Gülüş Dizaynı denmektedir. Gülüş dizaynı işleminde photoshop ve cad/cam sistemleri tedavi planına dahil edildiğinde ise işlem Dijital Gülüş Dizaynı adını almaktadır.
Genellikle porselen lamina işlemleri için gerekli hazırlık da, dişin ön yüzünden 0,3 – 0,5 mm arasında mineden madde kaldırılır. Mine seviyesinde sınırlı kalmaya özen gösterilir. Dişlerin konumları birbirlerinden çok farklı olduğunda ideal gülüş hattını yakalayabilmek için bazı dişlerde idealden daha fazla kesim yapmak, hatta bazen ilgili dişte tam seramik kron hazırlığı yapmak gerekebilir. Bunun yanı sıra, dişlerin aralarında boşluklar olduğu durumlar (çoklu diestama vakalarında), dişin aksının izin verdiği durumlar gibi vakalarda dişte hiç kesim yapmadan da (kesimsiz / prepless ) porselen laminalar yapılabilir.
Genel olarak bu tedavi yöntemi, dişin tamamının kaplandığı kronlara göre çok daha az diş yapısı kaldırılmasını gerektirse de, mineden aşındırma yapıldığında durum geri dönüşümsüzdür. İlgili dişte çürük, dolgu varlığında ise yapılan minimal diş kesimine bu alanları ilave etmek gerekebilir. Tedaviyle, dişlerde estetiğin düzeltilmesi ve düzenlenmesi, çok az diş dokusunun kaldırılarak, diş yapılarının korunması, metal içermeyen estetik malzemelerle (porselen, zirkon gibi), doğal dişe en yakın görünümün elde edilmesi amaçlanmaktadır. Önerilen tedavi uygulanmazsa, dişin tümünün kesilmesini gerektiren kronların (kaplamalar) yapılması gerekebilir.
İnley, Onley, Overlay ve Endokronlar
İnley, onley, overlay dolgular ve endokronlar porselen ya da hibrit özellikli (kompozit porselen birleşimi) malzemelerden elde edilebilir. Dijital yöntemle muayenehanede hazırlanabildikleri gibi klasik yöntemle ölçü alınıp diş laboratuarlarına da gönderilip hazırlatılabilir. Genellikle azı dişlerinde ve madde kaybının çok fazla olduğu dişlerde tercih edilirler. Çiğneme kuvvetlerine karşı kompozit dolgulardan daha dayanıklıdırlar. İnley dolguların yapımında ise kompozit restorasyonlar tercih edilebilir. Çünkü dişlerin üç ya da dört yan duvarı vardır ve bu yüzden daha az madde kaybı olan dişlerdir.
Bu tedavi seçenekleri ile zaten madde kaybı olan dişlerde, diş kesimi ile oluşabilecek yeni madde kaybından kaçınarak (minimal invaziv yöntem) çiğneme işlevinin devam ettirilmesi ve yapılacak restorasyonun dişin orijinal haline en uygun şekilde tasarlanması amaçlanır. İlgili diş ölçüye hazırlandıktan sonra dijital diş hekimliği ile tek seansta bitirilebileceği gibi, klasik ölçü alma yöntemi ile diş laboratuarlarıyla çalışılarak 2-3 seansta da bitirilebilir. Hazırlanan restorasyon dişe yapıştırılır. Kullanılan materyale göre restorasyonların ömrü değişiklik gösterir. Ayrıca kötü ağız hijyeninin devam ettirilmesi neticesinde restorasyonların çevresindeki mevcut diş yüzeylerinde yeni çürükler gelişebilir.
Hareketli Bölümlü Protezler
Hareketli tam (total) ve bölümlü (parsiyel) protezler, diş eksikliklerinde kullanılan klasik tarzdaki protez çeşitleridir . Tam protezler yumuşak dokulardan ve altındaki kemik yapısından destek alan, akrilik veya akrilik ve metal kısımlardan oluşan ve hasta tarafından takılıp çıkartılabilen protezlerdir. Bölümlü protezler bahsedilen yumuşak ve kemik destek dokularına ilaveten dişlerden de destek alan protezlerdir. Bölümlü protezlerin tutuculuğu, ağızda mevcut dişlerden destek alan, özel tasarlanmış kancalar (kroşeler) ve/veya hassas tutucular ile sağlanır. Protezler, hem klinik hem de laboratuvar işlemleri bir arada yürütülerek hazırlanmaktadır. Hareketli protezlerde kullanılacak dişler akrilik de tercih edilebilir, porselen dişler de tercih edilebilir.
Sabit Protezler ( Kuronlar ve Köprü Protezler )
Sabit protezler, dişlerden destek alan, diş eksikliklerini gidermeyi ve/veya aşırı madde kaybı olan dişlerin restorasyonuna olanak sağlayan; estetik, fonksiyon (çiğneme ve kapanış bozukluklarının giderilmesi) ve fonasyon (seslerin düzgün çıkartılmasının sağlanması) ihtiyaçlarının düzenlenmesine yardımcı olan protezlerdir.
Sabit protezlerin yapımında; metal alt yapıya sahip porselenler, zirkon alt yapıya sahip porselenler, monolitik tam zirkon kron ve köprüler, tam seramik restorasyonlar, zirkonyum ile kuvvetlendirilmiş porselenler kullanılmaktadır. Sabit protezlerin yapımında geleneksel metodların yanı sıra, dijital diş hekimliği araçları da tedaviye yeni bir boyut getirmiştir. Sabit protez yapımında kullanılan malzemelerin estetik, dayanıklılık, sağlamlık ve hasta ağzında sağlıklı kalma süreleri açısından literatürlerce belirlenmiş farklılıkları vardır. Hasta ve hekim; dişlerin uygunluğuna ve hastanın isteğine göre materyal ve metod seçimine birlikte karar vermelidir.
